روایتی خاطره‌انگیز از ادیبی نوجو

نویسنده

  • مرتضی زین‌الدین‌اف استاد ملی دانشگاه تاجیکستان
چکیده مقاله:

ستاره‌ای در تیره‌شب رمان تاریخی نویسنده و دانشمند تاجیک، رسول هادی‌زاده، است که از روزگار یکی از شخصیت‌های معروف و مشهور سدۀ نوزدهم میلادی، احمد دانش، آغاز می‌شود. این رمان حکایتی خاطره‌انگیز است از بیداری اندیشه و افکار ادیب نوخواه و نوجو، احمد دانش که در بخارای شریف انقلاب فکری را بنیان گذاشت. در این رمان که محصول جست‌و‌جو و اندیشه‌های چندین‌سالۀ رسول هادی‌زاده است، مؤلف سیمای احمد دانش را در ارتباط با رویدادهای زمان، احوال اجتماعی- سیاسی، و اقتصادی و فرهنگی بخارا تصویر کرده است؛ بنابراین، سیمای مرکزی این اثر احمد دانش است و همۀ رویدادها با شرکت او سرعت می‌گیرد. هادی‌زاده در این رمان به مقام و نقش تاریخی آرینبورگ، شهر قدیمی اسلامی، در سیاست داخلی و خارجی دولت روسیه، تأکید کرده و پایداری مناسبت‌های تجاری با خانیگری اسلامی، فرستادن گماشته‌های زبان‌دان و صاحب معرفت اسلامی را به دیگر گوشه‌های مسلمان‌نشین، با اسناد و مدارک مستند تصویر نموده است. احمد دانش بعد از بازدید از شهرهای گوناگون روسیه و طرز دولت‌داری روس که کشورهای اسلامی را ضبط کرده بود، به این نتیجه رسید که جامعۀ بخارا نیاز به اصلاحات جدی دارد. این جهت در رمان ستاره‌ای در تیره‌شب با تمام جزئیات و نازکی‌هایش تصویر شده است. احمد مخدوم دانش به مدد سفرهایش به روسیه و صحبت و ملاقات‌هایش با روشن‌فکران و دانشمندان تاتار به این نتیجه رسید که کشورهای اسلامی نیز چون دولت‌های اروپایی باید در تمدن و ترقی نقش داشته باشند و این جهت نیز در رمان هادی‌زاده انعکاس یافته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روایتی خاطره انگیز از ادیبی نوجو

ستاره ای در تیره شب رمان تاریخی نویسنده و دانشمند تاجیک، رسول هادی زاده، است که از روزگار یکی از شخصیت های معروف و مشهور سدۀ نوزدهم میلادی، احمد دانش، آغاز می شود. این رمان حکایتی خاطره انگیز است از بیداری اندیشه و افکار ادیب نوخواه و نوجو، احمد دانش که در بخارای شریف انقلاب فکری را بنیان گذاشت. در این رمان که محصول جست و جو و اندیشه های چندین سالۀ رسول هادی زاده است، مؤلف سیمای احمد دانش را در...

متن کامل

ادیبی از ملک کوهستان تاجیکستان

محمدیار ونجی از ادیبان مردمی کوهستان درواز تاجیکستان است که زندگی‌اش در نیمۀ دوم عصر نوزدهم میلادی و اول سدۀ بیستم گذشته است. اگرچه تا به امروز آثار ادبی این شاعر گردآوری نشده،‌ میراث او باعث آفریده شدن بسیاری مقالات و مجموعۀ شعرها شده است. در کار گردآوری آثار این ادیب عالمان بسیاری کوشیده‌اند که در این میان خدمت دانشمندان افغانستان نظررس است. راجع به زندگی این شاعر بااستعداد تا دورۀ شوروی معلو...

متن کامل

ادیبی پزشک و سیاستمدار

آشنایی با چهره‌های علمی و مفاخر ادبی ایران و جهان برای اهل فرهنگ به‌ویژه دانشجویان و دانش‌پژوهان جوان لازم و ضروری است. دکتر قاسم غنی (1331-1271ش)، پزشک، ادیب و سیاستمدار و مترجم برجستة معاصر ایران از زمرة کسانی است که با وجود خدمات فراوانی که به زبان و ادبیّات فارسی نموده، آن­چنان که بایسته و شایسته است، برای نسل جوان و ادب‌دوست امروز آشنا نیست. نویسندة این مقاله می‌کوشد تا با نگاهی کلّی، مهم‌تر...

متن کامل

ادیبی از ملک کوهستان تاجیکستان

محمدیار ونجی از ادیبان مردمی کوهستان درواز تاجیکستان است که زندگی اش در نیمۀ دوم عصر نوزدهم میلادی و اول سدۀ بیستم گذشته است. اگرچه تا به امروز آثار ادبی این شاعر گردآوری نشده، میراث او باعث آفریده شدن بسیاری مقالات و مجموعۀ شعرها شده است. در کار گردآوری آثار این ادیب عالمان بسیاری کوشیده اند که در این میان خدمت دانشمندان افغانستان نظررس است. راجع به زندگی این شاعر بااستعداد تا دورۀ شوروی معلوم...

متن کامل

روایتی ایتالیایی از جنگ چالدران

چکیده جنگ چالدران(1514 م /920 ق )یکی از مهمترین جنگهای دوره صفوی است. نبرد دولت نوپای صفوی(1135-907 ق) با عثمانی و شکست شاه اسماعیل(930/907 ق) از سلطان سلیم اول(1530/1512م)تاثیری عمیق در ایران نهاد.اخبار این نبرد که رویارویی دو قدرت بزرگ آن روز جهان بود در کشورهای اروپایی نیز بازتاب داشت. به ویژه در ایتالیا که دولت شهرهای آن ایران را سدی محکم در برابر عثمانی قلمداد می کردند. تاکنون در آثار مختل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 23

صفحات  79- 92

تاریخ انتشار 2009-06-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023